Robot kelime anlamı olarak Çekçe Robota kelimesinden türemiş olup bir işi veya aktiviteyi yaptırmak anlamına gelmektedir. Türk Dil Kurumu sözlüğü anlamı olarak “belirli bir işi yerine getirebilmek için kendisine otomatik işler yaptırılabilen otomatik araç” olarak tanımlanmıştır.
İçindekiler:
- Robotik Diz Protezi Tarihçesi
- Robot Yardımlı Kinematik Diz Protezi (Robotik Kinematik Diz Protezi)
- Robotik Diz Protezi Ameliyatı Fiyatı Nasıl Belirlenir?
- Robotik Cerrahi SGK Kapsamında Mı?
- Bursa Robotik Diz Protezi Cerrahisi (Robotik Cerrahi Merkezi)
- Robotik Cerrahi Yapan Doktorlar Kimlerdir?
Zaman içinde özellikle bilgisayar teknolojisindeki gelişmeye paralel olarak programlamayla hassas ve tekrarlanabilen işleri yapmada her alanda aktif hale gelmiştir. Dolayısıyla robotik cerrahinin de tıp alanında kullanımı kaçınılmaz olmuştur. İlk robotik cerrahi prosedür 1985 yılında beyin cerrahi alanında biyopsi amacıyla kullanılmıştır. Bundan 2 yıl sonra 1987 yılında robotla ilk kapalı safra kesesi ameliyatı (laparoskopik kolesistektomi) uygulanmıştır. 2000’li yıllarda kullanıma giren hepimizin bildiği Da Vinci ile uzaktan kontrol edilebilen robot kol yardımıyla cerrahi işlemler uygulanabilmektedir ve ülkemizde de yaygın olarak kullanılmaktadır.
Günümüzde ortopedi alanında robot desteğinin en çok ihtiyaç duyulduğu ve kullanıldığı cerrahi işlem son evre diz kireçlenmesi (gonartroz) tedavisinde uygulanan diz protezi cerrahisidir. Diz protezi cerrahisinde hastaya uygulanan protezin pozisyonu ve dengesi ameliyatın sonucunu etkileyen en önemli faktörlerden biri olduğu için üreticiler önce protez cerrahisi alanında robot yardımını kullanma fikrinden yola çıkarak bu alanda robotlar geliştirmeye başlamışlardır. Robotik diz protezi ameliyatı hassas ölçümler, 3 boyutlu planlama ve bacağın uzaysal konumunu algılayan robotik kol veya cihazlarla başarılı bir şekilde son 25 yıldır uygulanmaktadır.
Robotik Diz Protezi Tarihçesi
Klasik diz protezi ameliyatında cerrah tarafından yerleştirilen kemik kesi kılavuzları yardımıyla kemik kesilerin yapılması sırasında açısal hata oranı yapılan bilimsel çalışmalarda deneyimli cerrahlar da dahi çok yüksek bulunmuştur. Yukarıda bahsettiğimiz gibi robotik diz protezi için robot yardımı kullanma fikri, uygulanan protezin kemikteki pozisyonunu ve etraf yumuşak dokularla dengesini hastaya en uygun şekilde ayarlama fikrinden yola çıkmıştır. ROBODOC (Think Surgical, Fremont, CA, USA) ve CASPAR (Ortho-Maquet/URS Ortho Rastatt, Germany) birbirine yakın zamanlarda üretilen ilk robotlardır. CASPAR robotik cihazı şu an kullanımda değildir fakat ROBODOC halen kullanılmaktadır. ROBODOC ile ilk insan ve hayvan çalışmaları 1992 yılında başlamış olup 1994 yılında Avrupa Birliği onayı ile birlikte Almanya’da kullanılmaya başlanmıştır. Amerika Birleşik Devletleri’nde halen kullanımını onaylamamıştır. ROBODOC mevcut birçok dezavantajı nedeniyle aktif olarak kullanılmamaktadır.
Günümüzde yaygın kullanılan robotlardan olan NAVIO (Smith & Nephew, Memphis, TN, USA) 2012 yılında robotik diz protezi olarak kullanım için Amerika Birleşik Devletleri’nden resmi onam almıştır (Resim 1). Diğer robotlardan temel farkı ve avantajı ameliyat öncesi tomografi gerektirmemesi ve hastayı alacağı yüksek doz radyasyondan korumasıdır. NAVIO kullanımda olan diğer cihazlar gibi robotik kol içermediği için bazı cerrahlar tarafından robot olarak kabul edilmese de robotik el aletiyle robot kontrolünde kemik kesilerini yapmaktadır ve diğer robotlar gibi haptik ve yarı otonom bir robottur.
Haptik el kontrolüyle kullanılan cihaz olup robotik kol içeren diğer robotlarda da cerrah robotik kola bağlı kesi ve oyma aletlerini el ile kontrol etmektedir. Yarı otonom ise robotun otonom olarak yani cerrahın kontrolü olmadan kemik kesileri yapması yerine kemik kesilerin cerrahın kontrolünde olmasını tanımlamaktadır. NAVIO ile uygulanan robotik diz protezi robot kontrolü ve cerrahın kontrolüyle bir arada uygulanan bir cerrahi işlemdir. Robotun kontrolüyle kemik kesileri 1mm’den az hata ve 1 derecenin altında hatayla yapılabilmekte ve robotun kontrolüyle ve ölçümleriyle cerrah hastanın protez öncesi ve sonrası bağ dengesini ayarlayabilmektedir. Özellikle kinematik diz protezi işleminde hastanın kemik kesileri sadece uygulanan protezin kalınlığı ve hastanın anatomisine göre yapıldığı için, robotik cerrahi ile kinematik dizilimli diz protezi uygulaması daha uygun ve güvenlidir.
Türkiye’de Robotik Diz Protezi Tarihçesi
Ülkemizde robot yardımlı eklem protezi uygulaması Almanya’da ilk uygulandığı 1994 yılından yaklaşık 20 yıl sonra 2014 yılında başlamıştır. Ülkemizde ilk robotik total diz protezi ve ilk robotik total kalça protezi ameliyatları 2016 yılında Op. Dr. Kayhan TURAN ve ekibi tarafından uygulanmaya başlanmıştır (Resim 2). 2016 yılından günümüze kadar yaklaşık 900 üzerinde ameliyat sayısı ve senelik yaklaşık 200 ameliyat sayısı ile Turan Turan Kemik Kas Eklem Sağlığı Merkezi robotik diz protezinin dünya çapında en çok uygulandığı merkezler arasında bulunmaktadır. Turan Turan Kemik Kas Eklem Sağlığı Merkezi aynı zamanda robotik cerrahi eğitim merkezi olarak yurtdışından ve yurtiçinden gözlemci cerrahlara eğitim vermektedir.
Robot Yardımlı Kinematik Diz Protezi (Robotik Kinematik Diz Protezi)
Total diz protezi, son evre diz kireçlenmesinin (osteoartritinin) cerrahi tedavisinde başarılı klinik ve fonksiyonel sonuçlarıyla altın standart tedavi yöntemidir. Fakat bu ameliyat sonrası %20’lere varan oranlarda memnuniyetsizlik ve spor aktiviteler haricinde günlük aktivitelerde bile fonksiyon kısıtlılığı görülebilmektedir. Günümüzde implant teknolojisindeki ilerlemeler protez sağ kalımı (protezin ömrü) ve mekanik problemler üzerinde olumlu etki göstermiştir. Buna ek olarak özellikle fonksiyonel iyileşmeyi arttırmak ve memnuniyetsizliği en aza indirmek için hastaya özgü implantlar ve kemik kesileri ile ilgili çalışmalar da son yıllarda giderek artmıştır.
Günümüzde en sık kullanılan mekanik dizilimin aksine kinematik dizilimde asıl amaç hastanın kireçlenme (artroz) öncesi mevcut kendi anatomisine uygun şekilde protezin ölçüleri kadar kemikte kesiler yapmaktır. Buradaki temel prensip her hastanın anatomisinin aynı olmamasıdır, hatta her hastanın 2 dizi bile birbirinden farklıdır. Mekanik dizilimde tüm hastalar 0 derece açı ile düz bir kemik kesisi ve protez yerleştirilmesi uygulanarak ameliyat edilirken, kinematik dizilimde hasta mevcut anatomisine göre kemik kesileri ve protez yerleştirilmesi yapılarak ameliyat edilmektedir.
Robotik diz protezinde bu hesaplamalar daha rahat ve etkili bir şekilde yapıldığı için robotik diz protezi cerrahisi protezin daha uygun bir şekilde yerleştirilmesini sağlayarak daha uzun protez ömrü sağlar. Robotik diz protezi ameliyatı son 10 yıldır yoğun uygulanan bir ameliyat olduğu için, robotik diz protezi ameliyatının sonuçlarını bildiren bilimsel çalışmalar henüz 10 yıldan uzun süreli değildir. Fakat yapılan çalışmalar protezin hastaya uygulama açısı ve pozisyonlarının robotla yapılmayan diz protezine göre daha iyi olduğunu göstermektedir. Bu durumun robotik diz protezi ameliyatında protez ömrünü uzatacağı aşikardır. Hayatımızın her alanında işimizi kolaylaştıran ve daha etkili yapmamızı sağlayan robotlar ve yapay zekâ, diz protezi ameliyatında da bu görevi yerine getirdiği için gelecekte daha yaygın kullanılmaya başlayacaktır.
Robotik Diz Protezi Ameliyatı Fiyatı Nasıl Belirlenir?
Robotik diz protezi ameliyatı ülkemizde sadece robotik cihazın bulunduğu hastanelerde ve robotik cihazın geçici olarak transfer edilebildiği hastanelerde yapılabilmektedir. Bu hastanelerin bazıları SGK ödeme kapsamında iken bazı hastaneler sadece özel sigorta ödeme kapsamındadır. Robotik diz protezi ameliyatı fiyatının yatarak tedavi masrafları hastanenin anlaştığı özel sigorta kurumu veya SGK tarafından ödenmektedir. Robotik diz protezi ameliyatı fiyatları diğer ameliyat ücretleri gibi birçok faktöre bağlı değişebilmektedir.
Robotik diz protezi ameliyatı fiyatında temel belirleyici unsur cihazın genel maliyeti ve cihazın her ameliyatta ayrı kullanılan ve her ameliyatta hastaya özel açılan özel ekipmanlarıdır. Robotik diz protezi ameliyatı fiyatı ayrıca robotik diz protezi ameliyatında kullanılan protezin markasına göre de değişim göstermektedir. SGK ve özel sigortalar tarafından ödeme kapsamında olan protez markaları ile robotik diz protezi ameliyatı fiyatları daha uygun olabilmektedir. Robotik diz protezi ameliyat ücretleri ameliyatın uygulandığı hastaneye bağlı da değişebilmektedir. Robotik diz protezi ameliyat ücretleri hastanemiz gibi (Bursa Özel Aritmi Osmangazi Hastanesi) SGK kapsamında olan hastanelerde daha uygun fiyatlara uygulanabilmektedir. Özetle robotik diz protezi ameliyat ücretleri her hastada uygulanan malzemeye, yatış süresine ve hastanın ameliyat olduğu hastaneye bağlı değişebildiği için net olarak belirli bir ücret belirlemek mümkün olmamaktadır. Hastalar robotik diz protezi ameliyat ücretlerini bu ameliyatı uygulayan hastanelerde muayene olduktan sonra muhasebe kısmından bilgi alarak öğrenebilirler.
Robotik Cerrahi SGK Kapsamında Mı?
Robotik cerrahi olarak robotik diz protezi ameliyatında yatarak tedavi, ilaç tedavisi, ameliyat ücreti, kullanılan protezin ücreti hastanenin belirlediği katılım payının da ödenmesiyle beraber SGK kapsamındadır. SGK’lı bir hastada robotik diz protezi ameliyatı ücreti SGK’sı olmayan bir hastaya göre yaklaşık yarı yarıya daha az maliyetlidir.
Bursa Robotik Diz Protezi Cerrahisi (Robotik Cerrahi Merkezi)
Bursa bulunduğu konum itibariyle ülkemizin 3 büyük metropolüne yakın olmasının yanında dördüncü büyükşehridir. Aynı zamanda Türkiye’nin her bölgesine uçuşların yapıldığı Sabiha Gökçen Uluslararası Havalimanı’na 1,5 saat uzaklıktadır. Mevcut konumunun avantajları yanında Bursa’da bulunan merkezimiz robotik diz protezi ameliyatının Türkiye’de ilk yapıldığı ve en çok yapıldığı merkezdir. Yılda yaklaşık 200 adet robotik diz protezi ameliyatı ile merkezimiz aynı zamanda Dünya’daki sayılı robotik cerrahi merkezlerindendir. Randevu almak için https://randevu.kayhanturan.com/
Robotik Cerrahi Yapan Doktorlar Kimlerdir?
Robotik cerrahi diğer bir adıyla robotik protez cerrahisi yapan ortopedi doktorlarının mutlaka bu konuda deneyimli olması gerekmektedir. Robotik diz protezi ameliyatını sadece robotik cerrahi alanında eğitim görmüş doktorlar gerçekleştirebilir. Robotik cerrahi konusunda tecrübesi olmayan cerrahlar robotik cerrahi konusunda tecrübeli cerrahlar gözetiminde robotik cerrahiyi gerçekleştirebilirler. Robotik diz protezi ameliyatı sadece robotun aktif bulunduğu merkezlerde uygulandığı için bu merkezlere ulaşarak robotik cerrahi uygulayan doktorlar hakkında bilgi alabilirsiniz. Bize ulaşmak için tıklayınız.
