Eklem protez ameliyatlarında en yaygın sorulardan biri: Diz veya kalça protezini ne kadar uzun süre kullanabilirim?
Diz ve kalça eklemleri, vücut ağırlığınızı taşıyan ve günlük aktivitelerinizi rahat şekilde yapmanızı sağlayan eklemlerdir. Zamanla çoğu insan, kireçlenme sorunlarıyla birlikte diz veya kalça ağrısı yaşamaya başlar. Fizik tedavi ve ağrı kesici ilaçlar, diz ve kalça ağrıları için geçici de olsa bir rahatlama sağlayabilir. Ancak bazı hastalar için bu ağrılar o kadar inatçı hale gelir ki; ağrısız şekilde hareket edebilmek için diz ve kalça protezi kaçınılmaz olur. Peki gerçekçi düşündüğünüzde, yapay bir diz veya kalça ekleminin ne kadar dayanıklı olmasını beklersiniz? Kalça veya diz protezini ne kadar uzun süre güvenle kullanabilirsiniz?
Teknolojinin gelişiminden ve robotik cerrahi gibi yöntemlerin kullanımından önce, birçok hastaya yaşam tarzı değişiklikleri yapmaları ve yaşlanana kadar “ağrılarla yaşamaları” önerilirdi. Protezin yıpranma ve aşınması nedeniyle 10-15 yıl içinde protezi yenilemek için revizyon ameliyatı gerekebileceğinden genç hastalara ameliyat önerilmezdi. Birçok yaşlı hastaya ise yüksek riskli durumda oldukları ve “ağrılarla yaşamaları” gerektiği söylenirdi. Kısacası, protez ömrü nedeniyle ve eklem yenilenmesi genellikle bir veya iki kez yapılabildiğinden genç hastalara protez önerilmiyor, yaşlı hastalarda ise risk kabul ediliyordu. Artık durum böyle değil.. Diz protez ameliyatı için kesin bir yaş sınırı olmadığı gibi kimse diz ve kalça ağrıları ile yaşamak zorunda değil..
Peki ne değişti? Geçmişten günümüze gelişen teknoloji ve cerrahi teknikler sayesinde diz ve kalça protezlerinin ömrü ve protez dayanıklılığı geliştirilmiş, en başarılı sonuca ulaştıracak yöntemler hastaların hizmetine sunulmuştur.Günümüzde daha güvenilir, dayanıklı ve uzun ömürlü protezler ile birçok hasta ağrılardan uzak, rahat bir yaşam sürmektedir.
Yeni Nesil Robotik Teknoloji Eşliğinde Dayanıklı Protezlerin Kullanımı
Başarılı bir diz veya kalça protezi ameliyatından bahsedebilmek için ameliyat sonrasında hasta beklentileri karşılanmış olmalıdır. Ağrıların rahatlaması, günlük yaşantıya kısa sürede geri dönmek, özgürce hareket edebilmek, spor yapmak, bahçe işleriyle uğraşmak ve en önemlisi tüm bunları yıllar boyunca güvenle yapabilmeye devam etmek gerekir. Hastaların bu beklentilerini karşılayacak, diz ve kalça protezlerinin uzun ömürlü olmasını sağlayacak en son nokta; dayanıklı protezlerin (Journey II) kişiselleştirilmiş cerrahi teknikler (kinematik yöntem) ve gelişmiş yeni nesil teknoloji (robotik cerrahi) kullanarak uygulanmasıdır.
Aktiviteleriniz, protez ömrü ile doğrudan ilişkilidir. Daha genç ve aktif hastalarda protez ameliyatı gerçekleştirmenin başlıca endişelerinden biri; eklem protezinin genellikle 10-15 yıl dayanacağı, ardından yıpranacağı veya gevşeyeceği düşüncesidir. İyi haber şu ki, yeni teknolojiler sayesinde geliştirilen diz ve kalça protezleri tıpkı gerçek bir eklemde olduğu gibi aşınma ve yıpranmayı telafi edecek şekilde tasarlanmaktadır. Bununla birlikte kısmi veya tam diz protezlerinin uzun ömürlü olması için sadece protez tasarımı ve malzemesi değil, protezin tecrübeli cerrahlar tarafından ve en uygun şekilde yerleştirilmesi gerekir. Doğru tekniklerle yerleştirilmiş ve iyi tasarlanmış diz ve kalça protezleri daha dayanıklı ve uzun ömürlü olmakta ve böylece hastaya daha rahat bir yaşam sunmaktadır.
Robotik cerrahi ile eklem protezi ameliyatlarında yenilikçi tasarıma sahip dayanıklı protezler kullanıldığı gibi kinematik yöntem de uygulanabilir. Kinematik yöntem, eklem protezi ameliyatında hastaya özel bir teknik sunar. Kinematik yöntemin yeni nesil robotik cerrahi teknolojisi ile uygulanması protezin her hastada hataya izin vermeyecek hassasiyette yerleştirilmesini ve doğal eklem hareketlerini birlikte sunar. Böylece üstün dayanıklı malzemeye sahip protez, doğal eklem yapınıza en uygun hizalama ile robotik cerrahi hassasiyeti ile uygulanmış olur.
Protezin Kullanım Ömrünü Etkileyen Faktörler
Protez ömrü sadece cerraha ve ameliyat yöntemlerine bağlı değildir. Diz ve kalça protezinin ömrünü etkileyebilecek faktörlerden bazıları şunlardır:
-Yaş: Özellikle genç ve dinamik hastalar daha hareketli bir yaşam tarzına sahip olabilir ve kullanılan protez daha kolay yıpranabilir. Bu nedenle protez ve ameliyat seçeneklerinin iyi değerlendirilmesi gerekir. Çalışmalar, daha hassas ve hatasız gerçekleştiğinden robotik cerrahi ile eklem protezi ameliyatlarında protez dayanıklılığı ve protez ömrünün daha fazla olacağını öngöremektedir. Böylelikle, uygun yöntem ve protez ile her yaştan hastanın ihtiyaçları karşılanabilir.
-Aktivite: Bazı aktiviteler, kalça ve diz protezi ameliyatı geçiren hastalar için uygun olmayabilir. Uzun mesafeli koşu gibi tekrarlayan yüksek etkili sporlar, diz veya kalça protezinin daha kolay yıpranmasına neden olabilir. Ancak, diz protez ameliyatından sonra aktif yaşantıya geri dönmek olanaksız değil.. Egzersiz veya koşu gibi aktivitelerden uzak kalmamak için protez olarak üstün özelliklere sahip bir diz protezi olan Journey II kullanılmasını ve ameliyatın yüksek doğruluk ve hassasiyette yapılmasını sağlayan Yeni Nesil Robotik Cerrahi Sistemi eşliğinde uygulanmasını öneriyoruz. Ayrıca protez dayanıklılığının korunması için spor aktivitelerinin doktor bilgisi dahilinde olmasıönemlidir.
-Kilo: Fazla kilolu kişilerde kalça ve diz problemleri daha fazla görülebilir. Sağlıklı vücut ağırlığını korumak, protezin uzun ömürlü olmasında önemli bir etkiye sahiptir. Fazla kiloların diz sağlığınız üzerindeki etkileri için yazımızı okuyabilirsiniz.
-Riskler: Ameliyat sonrasında ya da iyileşme sürecinde enfeksiyon gibi riskli durumlar da protez ömrünü etkileyebilir. Ayrıca protez ameliyatı geçiren osteoporozlu hastalar, kırıklara karşı önlem alınacak uygun bir tedavi görmelidir.
-Protezde gevşeme ve yıpranma: Hem dizlerde hem de kalçada belki de en yaygın uzun vadeli sorun protezin gevşemesi ve eklem yüzeyinin aşınmasıdır. Robotik cerrahi ve gelişen teknoloji ile birlikte diz ve kalça protezleri artık daha dayanıklı ve uzun ömürlüdür.
Gelişen cerrahi teknik ve malzemeler, dayanıklı protez tasarımları ve teknolojik gelişmeler sayesinde protez ömrü 20 yıldan uzun olabilmekte. Günümüzde protez ameliyatları; robotik cerrahi, dayanıklı protezler ve uygun cerrahi teknikler birlikte kullanılarak tecrübeli ellerde yapıldığında 20-25 yıl ağrısız ve eklem fonksiyonlarının iyileştiği bir yaşam mümkün olmakta.
Yeni Nesil Robotik Cerrahinin Avantajları
Protezlerin uzun ömürlü olmasının yanında, yeni nesil robotik cerrahinin birçok avantajı bulunur. Yeni nesil robotik cerrahi ile yapılan ameliyatlarda, bilgisayar ve robotik destek bir arada kullanılarak kemik kesileri tam doğrulukta yapılır. Bu robotik sistem, protez yerleştirilirken, cerrahi planlama dışına çıkılmasına engel olur ve en uygun şekilde protezin yerleştirilmesini sağlar. Yeni nesil robotik cerrahinin diğer avantajları ise şöyledir;
-Tomografi çekimi gerektirmez böylece, hasta radyasyona maruz kalmaz.
-Ekleminin birebir aynı modeli ameliyat sırasında tam doğrulukta oluşturulur.
-3-boyutlu dijital eklem modelinde tüm detaylar hesaplanır.
-Doktorun elinde rahatlıkla tutarak kullandığı bir robotik alet bulunur.
-Robotik sistem, doktora görsel, işitsel ve fiziksel olarak kılavuzluk eder.
–Robotik cerrahi ameliyatlarında, sağlıklı kemik dokusu korunur.
-Hasta, daha hızlı ve daha ağrısız bir şekilde iyileşir ve günlük hayata daha çabuk dönebilir.
Kalça veya diz protezinin kaç yıl dayanacağı konusunda kesin bir sayı söylemek zordur. Kişinin yaşı, kilosu, hastalıkları, aktivite düzeyi gibi eklem protezinin ömrünü belirleyen pek çok değişken vardır. Ancak şu açıkça söylenebilir; yaklaşık 50 yıl önce gerçekleştirilen ilk protez ameliyatından bu yana, günümüz ameliyatları artık daha fazla seçenekle birlikte daha güvenli ve başarılı şekilde sürdürülüyor. Ameliyat yapılırken kullanılan teknoloji, uygulanan cerrahi yöntem ve kullanılacak protezin özellikleri protez ömrü üzerinde etkili olacaktır. Ayrıca araştırmalar, kalça ve diz protezlerinde uzmanlaşmış cerrahlar tarafından yapılan ameliyatların daha az yan etkiye sahip olduğunu göstermektedir. Bugüne kadar yapmış olduğumuz sayısız eklem protez ameliyatının yanı sıra 700’den fazla robotik diz ve kalça protez ameliyatı ile her zaman başarılı çözümlere odaklanıyoruz.
Ameliyat kararı alırken doktorunuza güven önemlidir. Ameliyat tercihini yapmadan önce hangi protezin, hangi teknik ve teknolojilerin kullanılacağını mutlaka doktorunuza sorun. Seçilen yöntemin beklentilerinizi karşılayıp karşılamayacağı, ameliyatın başarı oranının ne olduğunu tam olarak öğrenin. Gün geçtikçe yeni teknoloji ve teknikler sizlere sunulmaya devam edecektir, ancak bunların gerçekten fayda sağlayacak gelişmeler olduğundan emin olmak için doktorunuza danışın.
Hayatınızı dolu dolu yaşamaktan alıkoyan şiddetli ve bitmeyen eklem ağrılarınız varsa, doktorunuza danışın ve sizin için en iyi tedavi seçeneklerini öğrenin.
Ağrısız ve hızlı bir iyileşme süreci ile güvenilir tedavi yöntemleri için Op. Dr. Kayhan Turan ve uzman ekibimiz ile iletişime geçebilirsiniz. Rahat ve sağlıklı bir geleceğe birlikte adım atalım!
Diz protez ameliyatına ihtiyacınız olup-olmadığını Diz Ağrınızı Değerlendirme Testi (Oxford) yaparak da öğrenebilirsiniz. Daha fazla bilgi ve için tıklayın.
