Paylaş
Bize Danışın
Blog

Eklem Sağlığınız İçin Zararlı Alışkanlıklar

Bazı günlük alışkanlıklarınızın eklem sağlığınız için zararlı alışkanlıklar olabileceğini, ağrılarınızı artırabileceğini hiç düşündünüz mü?

Beslenme şeklimizden gün içerisinde telefonla ne kadar sık mesaj yazdığımıza kadar birçok faktör biz farkında olmasak da eklem sağlığımızı etkileyebilir. Eklemler, vücutta iki kemik arasındaki bağlantı noktalarıdır. Çeşitli hareketleri rahatlıkla yapmamıza izin veren diz, kalça, ayak bileği, omuz eklemi gibi farklı eklem türleri vardır. Yaşamımız boyunca yıllarca ve her gün kullandığımız eklem yüzeyleri zamanla yıpranıp aşınabilir ve eklem kireçlenmesi denilen osteoartrit gelişebilir. Hastalık Kontrol ve Korunma Merkezi (CDC) verilerine göre, 65 yaş üstü yetişkinlerin yaklaşık %50’sinde artrit (eklem iltihabı) görülmektedir (1). Özellikle ileri yaşlarda meydana gelen bu riski azaltmak için eklem sağlığına her yaşta önem vermek gerekir. Eklem sağlığımızı korumak için zamanı yavaşlatmak mümkün olmasa da her gün yaptığımız işleri ya da alışkanlıkları değiştirerek eklemlerimizi korumak mümkündür. Eklem sağlığı için zararlı alışkanlıkları öğrenerek yaşam tarzımızda değişiklikler yapabilir, eklem ağrılarına karşı önlem alabiliriz.

İşte, eklem sağlığınız için zararlı alışkanlıklar..

İçindekiler

#1 Zararlı Alışkanlık: Hareketsiz yaşam tarzı

Eklemler için zararlı alışkanlıklar listesinin başında hareketsiz bir yaşam tarzı gelir. Fiziksel olarak aktif olmadığınız bir yaşam şekli yalnızca aşırı kilolu olmaya neden olmaz, aynı zamanda kronik hastalıklar ve eklem kireçlenmesi riskini de artırır. Sağlıklı kiloyu korumak zorlaştıkça diz ve kalça eklemlerimizin sağlığını korumak da zorlaşır ve eklemler üzerine binen yük artar (Resim 1). Yapılan araştırmalara göre vücut kitle indeksi (VKİ) 30 veya daha yüksek olan obez kişilerde diz kireçlenmesi alma olasılığı yaklaşık 6 kat daha fazladır (2).

Resim 1. Fiziksel olarak çok fazla aktif olmadığınız hareketsiz bir yaşam tarzı sağlıklı kilonun korunmasını engeller, kronik hastalıklar ve eklem kireçlenmesi gibi sağlık sorunları riskini artırır.
Resim 1. Fiziksel olarak çok fazla aktif olmadığınız hareketsiz bir yaşam tarzı sağlıklı kilonun korunmasını engeller, kronik hastalıklar ve eklem kireçlenmesi gibi sağlık sorunları riskini artırır.

Ne kadar hareketsiz kalırsanız eklem ağrısı riski artar, eklem ağrıları arttıkça da hareket etmekten kaçınır hale gelirsiniz. Daha aktif bir yaşam tarzı için harekete geçerek haftada yaklaşık 150 dakika orta düzey fiziksel aktivite yapmayı hedefleyin. Hastalık Kontrol ve Korunma Merkezi (CDC) güç, hareketlilik ve esneklik oluşturmanıza yardımcı olacak egzersizler yapılmasını önermektedir.

Yürüyüş ve yüzme gibi orta düzeyde, düşük etkili aktiviteler eklem sağlığını korumak ve ağrıları önlemek için yapabileceğiniz en iyi aktivitelerdir. Aerobik egzersiz, kıkırdak dahil dokulara oksijen taşınmasına ve kan dolaşımının iyileştirilmesine yardımcı olur. Ancak, eklemlere aşırı yüklenmekten kaçınmalı ve ağrı hissettiğinizde daha fazla kendinizi zorlamamalısınız.

#2 Zararlı Alışkanlık: Çok fazla egzersiz yapmak

Hareketsiz yaşam tarzı eklemler için zararlı olduğu kadar çok yoğun egzersiz yapmak, egzersiz sırasında kendinizi fazla zorlamak da eklem sağlığı için zararlı alışkanlıklar listesinde. Kemik, kas ve eklem sağlığınızı korumak ve sağlıklı şekilde aktif kalabilmek için doğru ve düzenli yapılan egzersizler önemlidir.

Özellikle, kireçlenmeye bağlı eklem ağrınız varsa yakınmalarınızı şiddetlendiren uzun yürüyüşler veya koşu gibi aktiviteleri yapmamaya özen gösterin.

Eklemler üzerinde aşırı strese yol açmadan kaslarınızı çalıştırmak için egzersiz planınızın dengeli olması gerekir. Aktif kalmanın güvenli yolları ve egzersiz planlarınız hakkında uzman hekimlerimize ve fizyoterapistlerimize danışabilirsiniz.

#3 Zararlı Alışkanlık: Sigara içmek

Listedeki ilk iki zararlı alışkanlıklar çok kötü görünmeyebilir, ancak üçüncü kötü alışkanlıkta hepimiz hemfikiriz. Sigara içmek akciğer kanseri ve kardiyovasküler hastalıklar da dahil olmak üzere ciddi sağlık sorunları riskini artırır. Bunun yanı sıra, sigara içmek kemik kas eklem sağlığı üzerinde de birçok olumsuz etkiye sahiptir.

Eklem kıkırdağı avasküler bir yapıya sahiptir, yani kan damarları içermez. Bu nedenle, kıkırdak doku ihtiyacı olan oksijen ve besini kendisini çevreleyen eklem sıvısından ve bitişik kemikten temin eder. Sigarada bulunan nikotin ise vazokonstriktör görevi görür ve kan damarlarının daralmasına neden olur. Kıkırdağı çevreleyen dokulardaki damarların daralması eklem kıkırdağına ulaşan oksijen ve besin miktarını kısıtlar. Bu da kıkırdak kaybına ve eklem sorunlarına neden olabilir. Bunun dışında sigaranın kemik ve eklem sağlığına diğer olumsuz etkileri şunlardır:

  • Osteoporoz (kemik erimesi) riskini artırır.
  • Ağrı duyarlılığını artırabilir.
  • Sigara içenlerde artrit ağrısı daha şiddetli hissedilebilir.
  • Kıkırdak hasarı riski artar.

#4 Zararlı Alışkanlık: Kötü beslenme alışkanlıkları

Eklem sağlınız için zararlı alışkanlıklardan biri de kötü beslenmedir. Kemik ve eklem sağlığını korumanın yolu sağlıklı bir beslenmeden geçer. Glüten içeren yiyecekler, şeker ilaveli ve işlenmiş gıdalar, fazla tuzlu yiyecekler ve sık alkol tüketimi eklem ağrılarını artırma riskine sahiptir. Ayrıca, kalsiyum ve D Vitamini gibi besinleri yeterince tüketmemek de kemik ve eklem sağlığına zarar verebilir (Resim 2).

Resim 2. Beslenme alışkanlıklarımız eklem sağlığımızı etkileyen faktörlerden biridir. Şeker ilaveli gıdalar, glüten içeren yiyecekler, işlenmiş gıdalar eklem sağlığını olumsuz etkileyebilir ve ağrıları tetikleyebilir.
Resim 2. Beslenme alışkanlıklarımız eklem sağlığımızı etkileyen faktörlerden biridir. Şeker ilaveli gıdalar, glüten içeren yiyecekler, işlenmiş gıdalar eklem sağlığını olumsuz etkileyebilir ve ağrıları tetikleyebilir.

Anti-inflamatuar olarak kabul edilen, eklem iltihabı ve eklem ağrısı riskini azaltabilecek bazı gıdalar şunlardır:

  • Taze meyve ve sebzeler
  • Doymamış yağlar (zeytinyağı gibi)
  • Yeşil yapraklı sebzeler
  • Yağlı balıklar (uskumru gibi)
  • Kepekli tahıllar

Sağlıklı beslenme, eklem sağlığının korunmasında her ne kadar önemli olsa da eklem ağrılarının tedavisi yalnızca beslenme alışkanlıklarının değiştirilmesiyle mümkün olmaz. Eklem ağrısı yaşıyorsanız altta yatan nedeni bulmak ve doğru tedavi yöntemleri için uzman hekim kadromuza başvurabilirsiniz.

#5 Zararlı Alışkanlık: Cep telefonunu fazla kullanmak

Cep telefonunda mesaj yazmak özellikle başparmaklarınız olmak üzere elinizdeki eklemleri zorlayan bir harekettir (Resim 3). Mesajlaşma esnasında parmakları yoğun şekilde kullanmak eklemlerde ve tendonlarda ağrıya, hatta iltihaplanmaya neden olabilir. Yalnızca telefonda değil, bilgisayarda klavye kullanırken de aynı sorunla karşılaşabilirsiniz.

İster cep telefonu ister bilgisayar kullanıyor olun, klavye kullanarak yazmak zorundaysanız eklem ağrısını önlemek için sık sık mola verin ve parmaklarınızı dinlendirin. Telefonla mesaj yazıyorsanız telefonu tuttuğunuz pozisyonu değiştirin.

Uzmanlar, el işlevlerinin çoğundan başparmakların sorumlu olduğunu söylüyor. Bu nedenle, eklem sağlığınızı korumak için parmaklarınızı kullanarak mesajlaşmayı en aza indirmeyi deneyin. Telefonunuzun konuşarak metin yazma özelliğini kullanabilirsiniz.

Resim 3. Gün içerisinde telefonla çok fazla mesaj yazmak özellikle başparmaklarınız olmak üzere elinizdeki eklemleri zorlar. Eklem ağrısını önlemek için parmaklarınızı dinlendirebilir ve telefonunuzun konuşarak metin yazma özelliğini kullanabilirsiniz.
Resim 3. Gün içerisinde telefonla çok fazla mesaj yazmak özellikle başparmaklarınız olmak üzere elinizdeki eklemleri zorlar. Eklem ağrısını önlemek için parmaklarınızı dinlendirebilir ve telefonunuzun konuşarak metin yazma özelliğini kullanabilirsiniz.

Ayrıca, mesajlaşmak yerine arayarak konuşmayı deneyebilirsiniz. Konuşmanız uzun sürecekse, boyun ve omurganızı yormamak için kulaklık kullanabilirsiniz.

#6 Zararlı Alışkanlık: Ağır yük kaldırmak

Ağır yük kaldırmak, gün içinde çoğu zaman dikkat etmediğimiz ancak eklemlere zararlı alışkanlıklardan biridir. Ağır bir çanta taşımak, torunlarınızı kucaklamak veya bir koli kaldırmak gibi birçok hareket eklemlerimiz üzerinde zorlayıcı olabilir. Ağır nesneleri taşımak vücutta bir dengesizlik yaratabilir, bu nedenle doğru şekilde hareket etmek önemlidir.

Yerden ağır bir yük kaldıracaksanız dizlerinizi bükerek nesneyi alın. Bir eşya taşırken sadece parmaklarınızla değil iki elin avuçlarıyla nesneyi kavrayın ve kendinize yakın tutun.

#7 Zararlı Alışkanlık: Ağrıyı görmezden gelmek

Ağrı ve acı hissi, vücudumuzda bir şeylerin yolunda gitmediğinin işaretidir. Bu nedenle, eklem ağrısı göz ardı edilmemesi gereken bir belirtidir. Eklem ağrılarını görmezden gelmek, ağrıya neden olan sorunun ilerlemesine ve ağrıların şiddetlenmesine yol açabilir, kalıcı eklem hasarına ve hatta sakatlığa neden olabilir.

Eklem ağrısı yaşıyorsanız ihmal etmemeniz ve ortopedi doktoruna görünmeniz gereken bazı belirtiler şunlardır:

  • Eklem ağrısına eşlik eden şişlik,
  • Eklem bölgesinde kızarıklık ve sıcaklık
  • Eklemde hassasiyet
  • Günlük aktiviteleri yapmada zorluk

Eklem sağlığını korumak ve eklem ağrılarını önlemek için günlük alışkanlıklarımız ve yaşam tarzımız önemlidir. Ancak, eklem sağlığıyla ilgili sorunlarda hasarın ilerlemesini önlemek için doğru tedavi planının şart olduğu unutulmamalıdır.

Kemik kas eklem sağlığınızla ilgili sorunlarda doğru ve güncel tedavi seçenekleri için bize ulaşabilirsiniz.

Randevu için tıklayınız

Kayhan Turan

Op. Dr. Kayhan Turan, Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanıdır. Uzmanlık alanları arasında Robotik Protez Cerrahisi, Eklem Protezi, Artroskopik Cerrahi, Regeneratif Ortopedi ve Spor Ortopedisi bulunmaktadır. Aynı zamanda, Robotik Ortopedi Cerrahi Derneği'nin (ROCD) başkanı ve İstanbul Atlas Üniversitesi'nde öğretim üyesi olarak görev yapmaktadır. Bursa'daki Robotik Ortopedi Cerrahi Merkezi ile Turan Turan Sağlık Grubu'nun medikal direktörüdür.

İlgili Makaleler

Bir Yorum

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.

Başa dön tuşu