Total diz protezi ameliyatları uzun yıllardır klasik mekanik yöntem ile yapılmaktaydı. Mekanik yöntemde hastanın bireysel diz anatomik özellikleri dikkate alınmamıştır. Bu yöntemde, protezin diz eklemine yerleşimi, açısı her hastada aynı şekilde uygulanır. Oysa herkesin diz yapısı birbirinden farklıdır.
Kinematik yöntem ise, protezin her hastanın kendi diz yapısının özelliklerine uygun olarak yerleştirilmesini hedefler. Böylece ameliyat sonrasında yeni dizini adeta kendi doğal diziymiş gibi hisseden hasta, günlük hareketlerini de daha rahat yapar. Kinematik yöntem tam diz protez ameliyatlarının bireysel özellikleri koruyarak yapılabilmesini başarmış olan cerrahi tekniktir.
İçindekiler:
- Total diz protezi ameliyatında geleneksel yöntem
- Total diz protezi ameliyatında kinematik yöntem
- Robotik diz protezi ameliyatında kinematik yöntem
Total diz protezi ameliyatında geleneksel yöntem
Klasik diz protez ameliyatları geleneksel mekanik yönteme göre yapılmaktadır. Mekanik yöntem protezi dize yerleştirmek için 1980’lerde önerilmiş ve o dönemin var olan tasarım ve malzemelerine göre oluşturulmuştur. Uzun yıllardır alışılagelmiş mekanik yöntem ile yapılan tam diz protez ameliyatlarında her hastanın diz yapısının aynı olduğu kabul edilir ve hepsinde aynı mekanik aks, aynı açılar ile diz protezi takılır. Uzun yıllardır uygulanan mekanik yöntemde, bireysel farklılıklar göz önüne alınmaksızın, bütün hastalarda protez parçalarının yerleşimini aynı açılarda yapılarak herkese tek tip bir diz oluşturulur.
Ne yazık ki günümüzde halen mekanik yöntem sıklıkla kullanılmaktadır. Mekanik yöntemde hastanın bireysel diz anatomik özellikleri dikkate alınmamıştır. Amaç bir anlamda herkeste tek tip “düz’’ bir bacak dizilimi oluşturmaktır.
Diz protezinin mekanik hizalanması, eski dönemlerde daha az gelişmiş cerrahi malzeme ve tasarımlarla ilgili sorunları ortadan kaldırmış gibi görünse de zamanla bu yöntemin eksiklikleri ortaya çıkmaya başlamıştır. Protez parçaları her hastada aynı şekilde, ‘’ortalama’’ bir pozisyonda yerleştirildiğinde bacak ve diz arasındaki doğal uyumun bozulmasına yol açtığı gözlemlenmiştir. Böyle olunca da ameliyat sonrası çoğu hastada ağrının azaldığı ama geçmediği, beraberinde diz hareketlerinde katılık ve dizde ‘yapay’ bir his gibi sıkıntılar olduğu görülmektedir. Mekanik yöntem ile yapılan tam diz protez ameliyatları sonrası memnuniyetsizlik oranının yüksek olduğu izlenmiştir.
Aslında hepimizin yüzü nasıl birbirinden farklı ise, herkesin dizi de aynı şekilde farklılıklar gösterir. Tam diz protez ameliyatlarında kişiler arası farklılığı göz ardı eden geleneksel mekanik yöntem ile yapılan ameliyat sonuçlarının istenilen memnuniyeti sağlamamasının en önemli nedeni budur.
Total diz protezi ameliyatında kinematik yöntem
Günümüzün modern tıbbı, tedavide standart işlemlerin değil, her hastaya özgü bireyselleştirilmiş tedavi yaklaşımlarını desteklemektedir. Modern tıbbi tedavi yaklaşımlarda olduğu gibi, tam diz protez ameliyatlarında da hedef herkesin kendi diz eklem yapısının özelliklerine göre özel cerrahi işlemi planlayıp uygulamaktır. Her kişinin dizinin anatomik yapısı kendine özel olduğu için diz protezi ameliyatı gerektiğinde, implantların konumu ve uyumu da bireysel olmalıdır.
Tam diz protez ameliyatları sonrası hasta memnuniyetini artırmak için pek çok araştırma ve çalışma yapılmıştır. 2006 yılında Amerika’da Dr. Howell geliştirilen kinematik yöntem ile yapılan tam diz protez ameliyatlarında olumlu sonuçlar elde edilmiştir. Mekanik yöntem ile yapılan tam diz protez ameliyatları sonrası yaşanılan sorunlara, kinematik yöntem ile yapılan ameliyatlarda karşılaşılmamıştır. Kinematik yöntem tam diz protez ameliyatlarının bireysel özellikleri koruyarak yapılabilmesini başarmış olan cerrahi tekniktir.
Kinematik yöntem her diz için özelleştirilmiş bir protez yerleştirme tekniği anlamına gelir. Her hastanın ameliyat öncesi ve ameliyat sırasında dizinin kinematik özelliklerinin saptanmasını ve buna göre hesaplanan açı, kalınlık ve yönlerde kemik kesilerinin yapılıp, protezin yerleştirilmesini gerektirir. Hastaya özgü modelleme ile implantın nasıl konumlandırılacağı belirlenir. Kinematik yöntem ile hastaya çok daha uygun, orijinal eklem çizgisi oluşturulur.
Kinematik yöntem, her hastanın kişisel kinematik eklem özelliklerini korumaya çalışır ve protezin her hastanın kendi diz yapısının özelliklerine uygun olarak yerleştirilmesini hedefler. Böylece ameliyat sonrasında yeni dizini adeta kendi doğal diziymiş gibi hisseden hasta, günlük hareketlerini de daha rahat yapar. Böylelikle daha ağrısız, daha rahat hareket eden hastalar kireçlenme öncesindeki hayatlarına geri dönebilirler. Kinematik yöntem ile yapılan tam diz protez ameliyatları sonrası hasta memnuniyeti artmıştır.
Robotik diz protezi ameliyatında kinematik yöntem
Yeni nesil robotik cerrahi sistemi NAVIO ile yapılan tam diz protez ameliyatlarının en büyük avantajlarından biri kinematik yöntemin kullanılabilmesidir. Yeni nesil robotik cerrahi sistemi NAVIO’nun eski robotik sistemlere göre en önemli üstünlüklerinden biri de, ameliyat öncesinde bilgisayarlı tomografi çekimi gerektirmemesi ve hastaları ek radyasyona maruz bırakmamasıdır.
Yeni nesil robotik cerrahi sistemi, tam diz protez ameliyatlarında teknik ölçüm ve işlemlerin ameliyat sırasında yüksek hassasiyet ve doğrulukta hesaplanıp, planlanmasını sağlamaktadır. Ayrıca ameliyatta diz protezini yerleştirirken, eş zamanlı olarak cerraha dizin tüm açılarındaki hareketlilik, gevşeklik veya kısıtlılığını değerlendirme gibi önemli olanaklar sunmaktadır.
Tüm kompleks ameliyatlarda elbette cerrahın bilgisi ve deneyimi en önde gelir. Ancak en deneyimli cerrahın ellerinde bile milimetrik kesiler her seferinde aynı olmayıp, hafif sapmalar görülebilir. Yeni nesil robotik cerrahi sistemi NAVIO kullanan cerrah ise, her uygulamada tam da istediği açı ve kalınlıkta kesi yapabilmenin güvenine sahiptir. Eklem protezi ameliyatında kişiselleştirilmiş teknik olan kinematik yöntemin robotik cerrahi teknolojisi ile uygulanması protezin her hastada hataya izin vermeyecek hassasiyette yerleştirilmesini ve doğal eklem hareketlerini birlikte sunar.
Merhaba
Merhaba Ramazan Bey öncelikle geçmiş olsun. Size nasıl yardımcı olabiliriz?