Kemik Ağrısı Neden Olur? Olası Nedenleri ve Basit Tedavi Yöntemleri

Kemik Ağrınız Geçmiyor mu? Vücudunuzun herhangi bir yerinde sürekli kemik ağrısı hissediyorsunuz. Gece uykunuzu bölüyor. Günlük aktivitelerinizi zorlaştırıyor.

“Kemik ağrısı neden olur?” ve “Bu ağrı neden geçmiyor?” diye merak ediyorsanız, doğru yerdesiniz.

Kemik ağrısının 17 farklı nedeni olabilir. Bu yazıda hepsini detayıyla açıklayacağız. Öncelikle şunu bilin: Ağrı, vücudunuzun size verdiği önemli bir sinyaldir. Bu sinyali doğru anlamak, çözüme giden ilk adımdır.

İçindekiler:

• 1) Travma ve Yaralanma Kaynaklı Kemik Ağrısı
• 2) Kemik Ağrısına Neden Olan Sağlık Sorunları
• 3) Kemik Tümörleri ve Kanserin Sebep Olduğu Kemik Ağrısı
• Kemik Ağrısı Nasıl Geçer?

1) Travma ve Yaralanma Kaynaklı Kemik Ağrısı

Kemik ağrısı neden olur? sorusunun en yaygın cevaplarından biri travmatik yaralanmalardır. Vücudun taşıyıcı sistemi olan kemikler, dış etkenlere karşı oldukça dayanıklıdır. Ancak bazen ani bir darbe veya sürekli tekrarlayan baskı, bu dayanıklılığın sınırlarını zorlayarak çeşitli yaralanmalara ve bunlara bağlı ağrılara yol açabilir.

Periostit ve Koşucu Bacağı Sendromu

Periostit, kemiklerin dışını saran ve periost adı verilen ince zarın iltihaplanmsıdır. Bu zar, kemiğin beslenmesi ve onarımı için hayati öneme sahiptir. Genellikle bölgeye uzun süreli ve tekrarlı darbeler ya da aşırı zorlanma sonucu ortaya çıkar. Bu nedenle en çok sporcular, dansçılar ve fiziksel olarak aktif kişilerde görülür.

Koşucu Bacağı (Shin Splints), periostitin en yaygın görülen türlerinden biridir ve kaval kemiği ağrısı ile kendini gösterir.Koşu, zıplama veya ani duruş-kalkış içeren sporlar, kaval kemiğine binen yükü artırarak bu bölgede periostitin oluşmasına yol açar. Kemik ağrısı ve hassasiyet, bu durumun en belirgin semptomlarıdır.

Koşucu Bacağı (Shin Splints), periostitin en yaygın görülen türlerinden biridir ve kaval kemiği ağrısı ile kendini gösterir.Koşu, zıplama veya ani duruş-kalkış içeren sporlar, kaval kemiğine binen yükü artırarak bu bölgede periostitin oluşmasına yol açar. Kemik ağrısı ve hassasiyet, bu durumun en belirgin semptomlarıdır.

Stres Kırığı

Stres kırığı, uzun mesafe koşu veya zıplama gibi tekrarlı hareket gerektiren aktivitelerin neden olduğu, kemik üzerinde biriken kuvvetler sonucu oluşan küçük, kılcal çatlaklardır. Vücut, kemik dokusunu sürekli olarak yıkar ve yeniden inşa eder. Ancak tekrarlı olarak alınan küçük darbeler, kemiğin kendini onarma hızını aştığında kemikte mikroskobik çatlaklar meydana gelir.

Stres kırıkları en sık ayaktaki kemikler ve kaval kemiğinde görülür. Bu nedenle bacak kemiği ağrısı ve ayak kemiği ağrısının sıkça karşılaşılan bir nedeni de stres kırığıdır. Fiziksel aktivite düzeyini aniden artırmak, uygun olmayan ayakkabı kullanımı ve kemik yoğunluğunu azaltan kemik erimesi gibi rahatsızlıklar, stres kırığı oluşumu riskini artırır.

Kemik Çatlağı

Kemik çatlağı, kemik bütünlüğünün tam olarak bozulmadığı, yani kemiğin iki ayrı parçaya ayrılmadığı kısmi bir kırıktır. Tam bir kırığa neden olacak kadar şiddetli olmayan ancak yine de kemiğin dayanıklılığını aşan bir travma veya darbe sonucu meydana gelir.

Kemikte çatlak belirtileri tam kırığa benzese de kırığa göre kısmen daha hafif şikayetlere sebep olur. Etkilenen bölgede kemik ağrısı, şişlik, morarma ve hareket kısıtlılığı oluşabilir.

Kemik Kırığı

Kemik kırığı, kemiğin bütünlüğünün bir veya daha fazla noktadan tamamen bozulmasıdır. Düşme, trafik kazası veya şiddetli bir darbe gibi travmalar sonucu oluşur. Kırık anında ortaya çıkan kemik ağrısı ani ve çok şiddetlidir. Ağrıya ek olarak etkilenen kemikte şekil bozukluğu, şişlik, morarma, etkilenen uzvu hareket ettirememe ya da üstüne ağırlık verememe gibi şikayetler de meydana gelir.

2) Kemik Ağrısına Neden Olan Sağlık Sorunları

Bazen kemik ağrısı, vücudun işleyişindeki bir sorunun habercisidir. Metabolik, genetik veya enfeksiyon hastalıkları, iskelet sisteminin sağlığını etkileyerek kemik ağrısına sebep olabilir.

Osteopeni ve Osteoporoz

Osteopeni, kemik mineral yoğunluğunun yaşa göre normal kabul edilenin altına düşmesidir ve daha ileri bir evresi olan osteoporozun öncüsü olarak kabul edilir. Kemik erimesi olarak da bilinen osteoporoz ise kemiklerin iç yapısının zayıflayarak süngerimsi bir hale gelmesiyle oluşan bir rahatsızlıktır. Bunun sonucunda kemikler, basit bir düşmeyle bile kırılacak kadar zayıflayabilir.

Vücudun kemik yapım hızının yıkım hızına yetişememesi nedeniyle oluşan osteopeni ve osteoporoz, kadınlarda menopoz sonrasında ve ileri yaştaki bireyler arasında daha yaygındır. Kemik yoğunluğundaki azalma, çoğu zaman ağrıya neden olmasa da kemikleri kırıklara karşı savunmasız bırakarak dolaylı yoldan kemik ağrısının yaşanmasına uygun ortam oluşturur.

Omurgada meydana gelen çökme kırıkları, sırt kemik ağrısına, boy kısalmasına ve zamanla kambur bir duruşa yol açabilir.

Osteomalazi ve Raşitizm

Osteomalazi, yetişkinlerde meydana gelen ciddi D vitamini ve kalsiyum eksikliği nedeniyle kemiklerin yeterince mineralleşemeyip yumuşamasıdır. Raşitizm ise bu durumun çocuklarda görülen karşılığıdır.

Raşitizm, kemiklerin büyüme plaklarını etkileyerek zayıf ve yumuşak kemik yapısına neden olur. Her iki kemik yumuşaması sorununun da temel nedeni, kalsiyumun emilimi için gerekli olan D vitamininin yetersiz güneş ışığı veya beslenme eksiklikleri nedeniyle vücutta gerekli düzeyde bulunmamasından kaynaklıdır. Yaygın bir kalça, sırt, bacak ve leğen kemiği ağrısı ve hassasiyet, kemik yumuşaması belirtileri arasında yer alır.

Hiperparatiroidizm

Boyunda bulunan ve vücudun kalsiyum dengesini ayarlayan paratiroid bezlerinin aşırı aktif hale gelerek gerekenden fazla paratiroid hormonu (PTH) salgılamasına hiperparatiroidizm denir. Bu hormonun temel görevi, kandaki kalsiyum seviyesi düştüğünde, kemiklerden kana kalsiyum geçişini sağlamaktır. Ancak hiperparatiroidizm varlığında süreç kontrolden çıkar ve kemikler sürekli olarak kalsiyum kaybeder.

Bunun sonucunda kemiklerin yoğunluğu azalır, zayıf ve kırılgan hale gelir. Hiperparatiroidizm çoğunlukla paratiroid bezlerindeki iyi huylu bir tümör veya bezlerin büyümesi nedeniyle ortaya çıkar ve kemik ağrısı, halsizlik ve yorgunluk nedenleri arasında yer alır.

Paget Hastalığı

Paget hastalığı, kemik yenilenme sürecini bozan kronik bir rahatsızlıktır. Osteitis deformans olarak da bilinen hastalıkta vücut, eski kemik dokusunu hızlı bir şekilde yıkarak yerine yeni kemik dokusu oluşturur. Sonuç olarak ortaya çıkan yeni kemik dokusu normalden daha büyük, şekli bozuk ve yapısal olarak zayıftır.

Dolayısıyla kemikler ağrıya, şekil bozukluklarına ve kırıklara karşı daha savunmasız hale gelir. Hastalığın nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte, genetik faktörlerin rol oynadığı düşünülmektedir. En sık leğen kemiği, kafatası, omurga ve bacaklarda tutulum gösterir. Bu nedenle hastalığın etkilediği bölgeye göre uyluk kemiği ağrısı, kalça kemiği ağrısı gibi şikayetler meydana gelebilir.

İltihaplı Romatizma Hastalıkları

İltihaplı romatizma hastalıkları, bağışıklık sisteminin vücudun kendi sağlıklı dokularına saldırdığı bir hastalık grubudur. Çoğu durumda eklemlerde iltihaplanma, şişlik ve ağrıya neden olur. Ancak meydana gelen iltihap, ağrının kemiklerde de hissedilmesine neden olabilir. İltihaplı romatizma hastalıklarından bazıları şunlardır:

• Romatoid Artrit: Bağışıklık sisteminin, eklemleri kaplayan dokulara (sinovyum) saldırdığı bu hastalık, genel olarak el ve ayaklardaki küçük eklemlerde başlasa da her eklemde oluşabilir.
• Lupus: Vücudun birçok farklı bölümünü etkileyebilen bir hastalıktır. Eklemlerde ve kaslarda ağrıya neden olmasının yanı sıra, genel bir yorgunluk ve yaygın kemik ağrısı hissine de sebep olabilir.
• Psöriatik Artrit (Sedef Romatizması): Sedef hastalığı ile ilişkilendirilen psöriatik artrit, eklem ağrısıyla birlikte tendonların ve bağların kemiklere bağlandığı yerlerde de ağrıya neden olabilir.

Osteogenesis Imperfecta (Cam Kemik Hastalığı)

Cam kemik hastalığı, diğer adıyla osteogenesis imperfecta, doğuştan gelen genetik bir kemik hastalığıdır. Osteogenesis imperfecta nedeniyle kemikler normalden daha zayıf ve kırılgan olur. Bu nedenle hastalar, daha küçük yaşlarda bile sık sık kemik kırıkları ve buna bağlı kemik ağrıları yaşayabilirler. Kemiklerin yapısında bulunan ve kemiklere dayanıklık kazandıran kolajenin yetersiz ya da kalitesiz üretilmesi, hastalığın asıl nedenidir.

Cam kemik hastalığı hem erkeklerde hem kadınlarda görülebilir, ancak belirtilerin şiddeti kişiden kişiye farklılık gösterir. Hastalığın bazı tipleri doğumdan hemen sonra belirti verirken bazıları daha ileri yaşlarda fark edilebilir.

Osteomyelit (Kemik İltihabı)

Osteomyelit, kemik dokusunda meydana gelen enfeksiyondur. Genel olarak Staphylococcus aureus adlı bir bakterinin neden olduğu kemik iltihabı, bakterilerin kan dolaşımı yoluyla vücudun başka bir enfekte bölgesinden kemiğe ulaşması, açık bir yara veya kırık yoluyla doğrudan kemiğe girmesi ya da komşu bir doku enfeksiyonundan yayılmasıyla meydana gelebilir.

Enfeksiyon, kemikte iltihaplanma, basınç artışı ve şişliğe sebep olur. Bu nedenle etkilenen bölgede şiddetli kemik ağrısı, ateş, titreme ve ciltte kızarıklık ile sıcaklık artışına yol açar. Diyabet hastaları, bağışıklık sistemi zayıf olanlar veya yakın zamanda kemik ameliyatı geçiren kişiler, daha yüksek osteomiyelit riski altındadır.

Avasküler Nekroz

Avasküler nekroz ya da diğer adıyla osteonekroz, kemik dokusuna giden kan akışının kesintiye uğraması sonucu kemik hücrelerinin ölmesidir. Canlı bir doku olan kemiğin, kendini yenileyebilmesi ve sağlıklı kalabilmesi için sürekli kan akışına ihtiyacı vardır. Kan akışı bozulduğunda kemik dokusu beslenemez, zamanla zayıflar ve sonunda çöker. Oluşan çökme, eklem yüzeyinin bozulmasına ve şiddetli ağrılara yol açar.

Çoğunlukla kalça, diz, omuz, çene ve ayak bileği gibi bölgelerde görüldüğü için kalça, diz, çene kemiği ağrısı, ayakta kemik ağrısı gibi şikayetlere yol açabilir. Avasküler nekroz, travmatik yaralanmalar (kırık veya çıkık gibi), uzun süreli yüksek dozda kortizon kullanımı veya aşırı alkol tüketimi gibi nedenlerle ortaya çıkabilir.

3) Kemik Tümörleri ve Kanserin Sebep Olduğu Kemik Ağrısı

Kemik ağrısı denildiğinde akla gelen en endişe verici olasılıklardan biri tümörlerdir. Hem iyi huylu tümörler hem kanserler, kemik ağrısına sebep olabilir.

İyi Huylu Tümör

İyi huylu tümörler (benign tümör), vücudun diğer bölgelerine yayılmayan, kanserli olmayan kitlelerdir. Çoğu durumda hayatı tehdit etmese de kemikte meydana geldiğinde büyüyerek sağlıklı kemik dokusunu tahrip edebilir, ağrıya neden olabilir, kemiği zayıflatabilir veya çevresindeki sinirlere baskı yapabilir.

En yaygın türleri arasında, genellikle büyüme plağı yakınında bir kıkırdak ve kemik çıkıntısı yaratan osteokondrom, zayıf doku oluşturan osteoblastom ve kemiği genişleten kan dolu kistlere sebep olan anevrizmal kemik kisti bulunur.

Kan ve Kemik İliği Kanseri

Kan ve kemik iliği kanseri, kemiklerin içinde yer alan ve kan hücrelerinin üretildiği doku olan kemik iliğinden başlar. Lösemi, kan yapıcı hücrelerde meydana gelirken multipl miyelom, vücuttaki enfeksiyonlarla savaşan plazma hücrelerinde oluşur. Her iki durumda da kanserli hücreler kontrolsüz bir şekilde çoğalarak sağlıklı kan hücrelerinin üretimini engeller.

Multipl miyelom belirtileri arasında sırt, kalça, omuz ve kaburga kemiği ağrısı bulunur. Lösemide ise bazı durumlarda kemik iliği genişlediği için sinir uçları baskıya uğrar ve kemik ağrısı gibi lösemi belirtileri ortaya çıkabilir. Kemik iliğinin sağlıklı hücreler yerine kanserli hücrelerle dolması, aynı zamanda anemiye (kansızlık) yol açtığından kemik ağrısı, halsizlik ve yorgunluk nedenleri arasında yer alır.

Birincil (Primer) Kemik Kanseri

Primer kemik kanseri, doğrudan kemik hücrelerinde oluşan kötü huylu bir tümör kaynaklı ortaya çıkar. Nedeni çoğunlukla bilinmese de Li-Fraumeni sendromu gibi bazı nadir genetik rahatsızlıklar ve Paget hastalığı gibi kemik rahatsızlıkları ile ilişkili olabilir. En yaygın türler arasında:

• Çoğu zaman gençlerde görülen ve kemik oluşturan hücrelerde başlayan osteosarkom,
• Daha çok ileri yaşlarda görülen ve kıkırdak hücrelerinden kaynaklanan kondrosarkom,
• Genellikle çocuklarda ve genç yetişkinlerde ortaya çıkan, herhangi bir kemiği veya kemiğin etrafındaki yumuşak dokuyu etkileyebilen Ewing sarkom bulunur.

Zamanla kötüleşen ve geçmeyen kemik ağrısı, en sık görülen kemik kanseri belirtileri arasında yer alır ve “kemik kanseri ağrısı nasıl olur” sorusunun ilk cevabıdır.

İkincil (Metastatik) Kemik Kanseri

Meme, akciğer veya prostat gibi vücudun başka bir bölgesindeki kanser hücrelerinin kemiklere yayılmasıyla ikincil veya metastatik kemik kanseri ortaya çıkar. Kanser hücreleri, kemiğe yerleştikten sonra kemiğin yenilenme sürecini bozarak kemikte zayıf noktalar veya anormal derecede yoğun, ancak kırılgan alanlar oluşturur.

Meydana gelen yapısal bozulmayla kemik ağrısı oluşabilir ve zayıflamış kemikte meydana gelen ani bir kırıkla ağrı, şiddetli bir hal alabilir.

Kemik Ağrısı Nasıl Geçer?

Kemik ağrısının tedavisi, tamamen ağrının altında yatan soruna bağlıdır ve bu nedenle kişinin duruma göre bir tedavi planlaması yapılmalıdır. Ancak ağrıyı yönetmek ve kemik sağlığını desteklemek için uygulanabilecek bazı uygulamalar bulunmaktadır. Yine de herhangi bir tedaviye başlamadan önce mutlaka bir hekime danışılmalıdır.

• Dinlenme ve Aktivite Değişikliği: Yaralanma, aşırı kullanım veya stres kırığı gibi durumlarda, etkilenen bölgeyi dinlendirmek ve üzerine yük bindirmekten kaçınmak, iyileşme sürecinin temelini oluşturur.
• Beslenme Desteği: Kemik sağlığı için gerekli olan kalsiyum ve D vitamini açısından zengin bir diyet benimsenmelidir. Osteoporoz gibi metabolik kemik hastalıklarında, doktor tavsiyesiyle ihtiyaç duyulan vitamin ve minerallerin takviye olarak alınması gerekebilir.
• Fizik Tedavi ve Egzersiz: Doğru planlanmış egzersiz programları, kasları güçlendirerek kemiklere binen yükü azaltabilir, esnekliği artırabilir ve dengeyi iyileştirebilir. Yürüme, yüzme ve bisiklete binme gibi egzersizler, birçok durumda eklemlere aşırı yük bindirmeden fayda sağlar.
• Ağrı Yönetimi: Reçetesiz satılan antiinflamatuvar ilaçlar doktor onayı ile kullanıldığında, iltihaplanmaya bağlı ağrılarda geçici bir rahatlama sağlayabilir. Ancak bu ilaçların hastalıkları tedavi etmediğini, yalnızca ağrıyı bir süreliğine kestiğini bilmek gerekir.

Sonuç

Vücudunuzun herhangi bir yerinde hissettiğiniz ve bir türlü anlam veremediğiniz ağrıların ne kadar yorucu ve endişe verici olabileceğini anlıyoruz. Günlük yaşamınızı sekteye uğratan, geceleri uykunuzu bölen veya en sevdiğiniz aktivitelerden sizi alıkoyan ağrılarla yaşamak zorunda değilsiniz. Hissettiğiniz her acı, vücudunuzun size bir şeyleri anlatma şeklidir. Bu yazıda da ele aldığımız pek çok faktör, kemik ağrısına dolaylı olarak ya da doğrudan zemin hazırlayabilir. Önemli olan, çözüm için doğru adımı atmaktır.

Kendi kendinize teşhis koymaya çalışmak veya ağrıyı görmezden gelmek, altta yatan sorunun ilerlemesine ve tedavisinin daha da zorlaşmasına neden olabilir. Kemik ağrısı nedenleri oldukça çeşitli olduğundan, doğru tanı ancak alanında uzman bir hekim tarafından yapılacak detaylı bir muayene ve gerekli tetkikler sonucunda konulabilir. Sağlığınıza gereken önemi verin ve yaşadığınız sorunların hayat kalitenizi daha fazla düşürmesine izin vermeyin. Kas, kemik ve eklem sağlığınızla ilgili tüm sorularınız için bizimle iletişime geçmekten çekinmeyin.

Kemik Ağrısı Hakkında Sık Sorulan Sorular

Çocuklarda Büyüme Ağrısı Neden Olur?

Adı her ne kadar büyüme ile ilişkilendirilse de büyüme ağrısının doğrudan kemiklerin büyümesiyle bir ilişkisi olduğu kanıtlanmamıştır.

Kesin nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte, çocukların gün içinde yoğun fiziksel aktivite yapması, ağrıların tetikleyicisi olabilir. Genellikle gün sonunda veya gece saatlerinde ortaya çıkar, sabaha karşı hafifler ya da tamamen geçer.

Dikkat! Geçmeyen gece ağrıları tümör belirtisi olabilir. Mutlaka doktora başvurun.

Hamilelikte Kemik Ağrısı Neden Olur?

Hamilelikte kemik ağrısı, vücudun gebeliğe uyum sağlama sürecinde ortaya çıkan doğal değişimlerin bir sonucudur.

Bu dönemde salgılanan hormonlar, doğumu kolaylaştırmak için bağ dokularını gevşetir. Ancak bu, bazı eklemlerin stabilitesini kaybetmesine ve sol ya da sağ kalça kemiği ağrısı ve pelvis çevresinde ağrıya yol açabilir. Ayrıca bebeğin büyümesiyle birlikte vücudun ağırlık merkezi değişir ve duruş bozuklukları gelişebilir.

Kemik Ağrısı için Hangi Doktora Gidilir?

İlk başvuru: Ortopedi ve Travmatoloji uzmanı

Gerektiğinde destek alınabilir: Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon, Onkoloji ve Endokrinoloji.

Kemik Ağrısı Ne Eksikliğinden Olur?

Ana eksiklikler:

• D vitamini
• Kalsiyum
• Magnezyum

Bu eksiklikler kemik yoğunluğunu azaltır. Ağrı ve hassasiyete neden olur.

Önemli: Her kemik ağrısı vitamin eksikliğinden kaynaklanmaz. Bilinçsiz takviye kullanımı sağlığı tehdit edebilir.

Bütün Kemiklerim Ağrıyor, Neden?

Yaygın kemik ağrısı genellikle tüm vücudu etkileyen bir soruna işaret eder. Net tanı için mutlaka doktora başvurun. Olası nedenler:

• Enfeksiyonlar
• İltihaplı romatizma hastalıkları
• Metabolik bozukluklar
• Vitamin ve mineral eksiklikleri
• Kronik hastalıklar
• Uzun süreli stres