Diz Protezi Ameliyatı Hakkında Merak Edilen 12 Soru-Cevap

Günümüzde birçok kişi günlük hayatlarını etkileyen dayanılmaz diz ağrılarına rağmen ameliyata yönelik kaygıları nedeniyle diz protezi ameliyatlarını ertelemektedir. Bizlerde hastaların bu konudaki endişelerine hak vererek günümüzde kullanılan modern teknolojik yöntemlerin avantajlarını sizler için araştırdık.

Diz protezi ameliyatı hakkında merak edilen konuları, Türkiye Bursa’da ilk kez robotik diz ve kalça protezi cerrahisi gerçekleştirerek birçok ilke imza atan robotik ortopedi cerrahisi öncüsü Op. Dr. Kayhan Turan’ a sorduk. Sizlerde diz protezi ameliyatı olmayı düşünüyorum, ancak “endişelerim var” diyen kişilerden biriyseniz, diz protezi ameliyatı hakkında güncel bilgilerin yer aldığı içeriğimizi okuyabilir ve merak ettiğiniz soruları bizlere iletebilirsiniz.

Diz protezi ameliyatı ve yeni nesil tedavi yöntemleri hakkında  adından sıkça söz ettiren Ortopedi ve Travmatoloji Doktoru Op. Dr. Kayhan Turan’ın uzmanlık alanları; eklem protez cerrahisi ve robotik diz-kalça protez cerrahisidir. Atlas Üniversitesi Tıp Fakültesi Doktor Öğretim Üyesi ve Ortopedi Robotik Cerrahi Derneği (ORCD) Başkanı Op. Dr. Kayhan Turan, eklem protez cerrahisi alanındaki  gelişmeleri yakından takip ederek en güncel teknolojilerle tedavilerini gerçekleştirmektedir.

Günümüze kadar 1500’den fazla robotik protez ameliyatı gerçekleştiren Op. Dr. Kayhan Turan, Robotik Ortopedi Cerrahi Merkezi ve Turan & Turan Kemik Kas Eklem Sağlığı Merkezi’nin medikal direktörlüğünü yürütmektedir. Ayrıca ileri cerrahi teknikler ve modern tıbbi teknolojilerin kullanımıyla Turan & Turan Kemik Kas Eklem Sağlığı Merkezi, Bursa Aritmi Osmangazi Hastanesi ve İstanbul Medicine Hospital’da hizmet vermektedir.

Hastalarına “zarar vermeyen teknoloji ve tedavi” yöntemlerini uygulamayı ilke edinen Op. Dr. Kayhan Turan, total diz protezi ameliyatı hakkında merak edilen soruları sizler için yanıtladı.  Diz protezi ameliyatı seçenekleri ve yöntemlerini araştırırken dikkat edilmesi gereken noktalar, yeni nesil robotik sistemler ile yapılan diz protezi ameliyatının avantajları ve ameliyat sonrası iyileşme süreci hakkında detaylı bilgilere yazımızın devamından ulaşabilirsiniz.

İçindekiler:

• Geçmeyen diz ağrısı ve diz kireçlenmesinde tek seçenek ameliyat mıdır?
• Total diz protezi ameliyat seçeneklerini araştırırken nelere dikkat edilmelidir?
• Total diz protezi ameliyatında yeni nesil robotik sistemleri neden tercih etmeliyim?
• Robotik diz protezi ameliyatı nedir ve nasıl yapılır kısaca anlatır mısınız?
• Yeni nesil robotik sistemler ile eski robotik sistemleri birbirinde ayıran en önemli nokta nedir?
• Yeni nesil robotik diz protezi ameliyatının hastalar için avantajları nelerdir?
• Her iki dize de aynı anda robotik diz protezi ameliyatı yapılabilir mi?
• Robotik diz protezi ameliyatlarında kinematik yöntem nedir? Kinematik diz protezi ameliyatları neden yaygın olarak kullanılmıyor?
• Total diz protezi ameliyatı sonrası iyileşme süreci nasıldır, hastanede kalış süresi ne kadardır?
• Total diz protezi ameliyatı sonrası hastalar günlük hayatlarına ne zaman geri dönebilirler?
• Robotik diz protezi ameliyatının riskleri var mıdır?
• Robotik diz protezi ameliyatı karar sürecinde hasta yakınlarına tavsiyeleriniz nelerdir?

1. Geçmeyen diz ağrısı ve diz kireçlenmesinde tek seçenek ameliyat mıdır?

Diz ağrısı yakınmalarınızın tedavisinde ilk seçenek hiçbir zaman ameliyat değildir. Ancak ameliyat dışı tedavi yöntemlerinin (fizik tedavi, ilaç tedavisi, eklem içi kortizon iğnesi vd.) denenmesine rağmen günlük hareketlerinizi ve sosyal hayatınızı etkileyen/engelleyen ağrılarınız varsa; cerrahi tedavi seçenekleri değerlendirmelidir. Günümüzde diz ağrısı, diz kireçlenmesi gibi çeşitli diz rahatsızlıkları için pek çok yenilikçi tedavi seçenekleri vardır. Bu nedenle ilk olarak endişelenmenizi gerektirecek bir durum olmadığını kabullenerek ameliyat seçeneklerini ve diğer dikkat edilmesi gereken noktaları detaylı olarak araştırmanızı öneririm.

Sitemizde bulunan Diz Ağrısı Değerlendirme Testini (Oxford) yaparak dizinizin işlevsel durumunu değerlendirebilir ve diz ağrınızın tedavisi ile ilgili bilgi edinebilirsiniz.

2. Total diz protezi ameliyat seçeneklerini araştırırken nelere dikkat edilmelidir?

Diz protezi ameliyatı seçeneklerinin araştırılmasında dikkat edilmesi gereken üç önemli konu vardır. Bunlar; ameliyatta kullanılan teknolojiler, uygulanan cerrahi yöntem ve kullanılacak olan protezin özellikleridir.

Total diz protezi ameliyatlarında tercih edebileceğiniz iki seçenek vardır. Bunlardan ilki geleneksel yöntem ve standart cerrahi aletlerle yapılan manuel  diz protezi ameliyatı; ikincisi de yeni nesil robotik diz protezi ameliyatıdır. Robotik diz protezi ameliyatları ise kendi içerisinde tomografi gerekmeyen ve tomografi gereken robotik diz protezi ameliyatı olarak ikiye ayrılmaktadır.

3. Total diz protezi ameliyatında yeni nesil robotik sistemleri neden tercih etmeliyim?

Geleneksel yöntem ile yapılan diz protezi ameliyatlarında hastaların %20’sinin diz protezi ameliyatından memnun olmadığı; %20’sinin ise memnun olduğu görülmektedir. Geriye kalan %60’lık kısımda ise iyileşme görülmesine rağmen dizde katılık ve ağrıların devam etmektedir. Bu durumun iki nedeni vardır. Bunlardan ilki, geleneksel yöntem ile yapılan diz protezi ameliyatında hastaların diz yapısındaki farklılıklar göz önünde bulundurulmamaktadır. Buna bağlı olarak ise protez parçaları her hastaya aynı açı ve pozisyonda yerleştirilmektedir. Bu durum ise ameliyat sonrasında hastaların diz hareketlerinde katılık ve azalan ancak geçmeyen ağrılara bağlı olarak memnuniyetsizliğe yol açmaktadır.

İkincisi ise, geleneksel yöntemde kullanılan cerrahi alet ve ekipmanlarla hassas teknik ölçümlerin gerçekleştirilememesidir. Buna bağlı olarak ise ameliyat öncesi veya ameliyat sırasında planlama, hassas ölçümlerle milimetrik kesiler ve yüksek doğrulukla protez yerleşimi yapılamamaktadır.                         

“Her hastanın diz yapısı tıpkı yüzümüz ve parmak izimiz gibi birbirinden farklıdır.”

4. Robotik diz protezi ameliyatı nedir ve nasıl yapılır kısaca anlatır mısınız?

Yeni nesil robotik sistemlerle yapılan total diz protezi ameliyatında ilk adım hastanın diz yapısına ait anatomik bilgiler ile ameliyat öncesi planlamanın yapılmasıdır.  Bu aşamada hastanın diz eklem yapısının görselleştirilmesi için bilgisayarlı tomografi (BT) taraması olmadan diz ekleminin 3 boyutlu (3D) modeli oluşturulmaktadır. Ameliyat sırasında kemik kesileri milimetrik ölçümlerle hesaplanarak hasarlı kemik ve kıkırdak yapıları temizlenmektedir. Ardından eklem yüzeyi proteze uygun hale getirilerek diz protezi yüksek doğruluk ve kesinlikle hasta anatomisine uygun şekilde yerleştirilmektedir.

Ameliyat planında sapmalar yaşanması halinde robotik sistem cerraha; görsel, işitsel ve titreşimli uyarılar göndererek ameliyat sırasında oluşabilecek hataları önlemektedir. Böylece diz protezi, ameliyat planlamasına uygun olarak yüksek doğrulukla yerleştirilmektedir.  

“Robotik cerrahi sistemler, ameliyatın planlanması ve uygulanmasında cerraha yardımcı olan akıllı teknolojilerdir.”

5. Yeni nesil robotik sistemler ile eski robotik sistemleri birbirinde ayıran en önemli nokta nedir?

Yeni nesil robotik cerrahi sistemler ile protezinin yerleştirilmesi sırasında dizin tüm açılarındaki; hareketlilik, gevşeklik ve kısıtlılık kontrol edilerek değerlendirilmektedir. Gelişmiş robotik sistemler, ameliyat sırasında cerrahı ameliyat planı doğrultusunda yönlendirmektedir. Bu özellik ise ameliyatta oluşabilecek sapmaları engelleyerek ameliyat sonucunun öngörülebilirliği sağlanmaktadır. Ancak en önemli fark; yeni nesil robotik sistemlerin hastalara zarar vermeden tedavi olanağı sunmasıdır. En güncel robotik sistemlerle yapılan diz protezi ameliyatları bilgisayarlı tomografi çekimi gerektirmemektedir. Böylelikle hastalarımızın radyasyona maruz kalması önlenmektedir.

Bilgisayarlı tomografi (BT) çekiminden alınan radyasyon, bir akciğer röntgeninden yaklaşık 70-100 kat daha fazladır. Fazla radyasyonun en büyük tehlikesi ise kanser riskidir. Ancak bizim amacımız; hastalarımızın zarar görmeden tedavi edilmesidir.  Bu nedenle robotik diz protezi ameliyatına karar verdikten sonra hastaların yeni nesil robotik sistemleri kullanan sağlık merkezlerini tercih etmeleri önemlidir.

6. Yeni nesil robotik diz protezi ameliyatının hastalar için avantajları nelerdir?

Yeni nesil robotik sistemlerle yapılan cerrahi işlemler sırasında; diz protezi son derece hassas, doğal diz yapısıyla uyumlu ve yüksek doğrulukla yerleştirilmektedir. Kemiklere uygulanan kesiler, yumuşak doku hasarı ve kan kaybı daha azdır. Daha az kemik ve doku hasarına bağlı olarak ise hastaların ameliyat sonrası iyileşme süresi; daha hızlı ve ağrısızdır. Robotik diz protezi ameliyatının bir diğer avantajı; protezin gevşeme, aşınma riskinin düşük, kullanım ömrünün ise uzun olmasıdır. Ayrıca ameliyat planlamasının yapılabilmesi için tomografi çekimi gerekmemektedir. Böylece hastalarımızın radyasyona maruz kalması sonuncu ortaya çıkabilecek riskler engellenmektedir. Tomografi gerektirmeyen (radyasyonsuz) robotik cerrahi hakkında daha fazla bilgiye ulaşmak için tıklayın.

7. Her iki dize de aynı anda robotik diz protezi ameliyatı yapılabilir mi?

Evet, her iki dizede aynı anda robotik diz protezi ameliyatı yapılabilmektedir. Ancak hastanın fazla kilolu olması ya da kontrol altında tutulmayan herhangi bir hastalığının (şeker, akciğer, kalp rahatsızlıkları) olması durumunda iki aşamalı olarak gerçekleştirilmektedir. Hastanın sağlık durumunda herhangi bir sorun olmaması halinde ise her iki diz birlikte ameliyat edilebilmektedir.

8. Robotik diz protezi ameliyatlarında kinematik yöntem nedir? Kinematik diz protezi ameliyatları neden yaygın olarak kullanılmıyor?

Kinematik diz protezi ameliyatı, her hastanın diz yapısına göre özelleştirilmiş protez yerleştirme tekniği olarak ifade edilebilir. Kinematik yöntem ile yapılan robotik diz protezi ameliyatlarında hastanın kişisel kinematik eklem özelliklerine özgü modelleme dikkate alınarak protez yerleştirme yapılmaktadır. Böylece hastalarımızın doğal diz yapısı özellikleri korunmakta ve protez hastanın doğal diz yapısına göre hizalanmaktadır. Kısaca kinematik yöntem tam diz protezi ameliyatlarında hastanın bireysel diz yapısı özelliklerini koruyarak gerçekleştirilen cerrahi tekniktir.

Sağlık teknolojilerinin sürekli gelişim gösteren bir olgu olduğu düşünüldüğünde; gelişmelere uyum sağlamak ve eski alışkanlıklardan vazgeçebilmenin kolay olmaması kinematik diz protezi ameliyatlarının yaygın olmamasının nedenlerindendir. Ancak bunun nedeni sadece yeniliğe açık olmak değildir. Robotik diz protezi ameliyatları için cerrah ve ekibinin robotik sisteme yönelik bir eğitim sürecinden geçmesi gerekmektedir. Aynı zamanda söz konusu yeni nesil robotik sistemler yüksek maliyetli yatırımlar gerektirmektedir. Belirtilen tüm bu durum ve güçlükler ise yeni nesil robotik sistemlerin yaygın olarak kullanılmasını zorlaştırmaktadır.

9. Total diz protezi ameliyatı sonrası iyileşme süreci nasıldır, hastanede kalış süresi ne kadardır?

Yeni nesil robotik teknoloji ile yapılan diz protezi ameliyatları, daha az kemik ve yumuşak doku hasarına bağlı olarak hastaların ameliyat sonrası iyileşme süresi daha hızlı ve ağrısızdır. Robotik diz protezi ameliyatı olan hastalarımız aynı gün içerisinde destekle yürümeye başlayarak; ikinci gün hastaneden çıkış yapabilmektedir. Her iki dizinden de aynı anda ameliyat olan hastaların hastanede kalış süreleri ise; iki veya üç gündür. Robotik diz protezi ameliyatı olan hastalarımızın yorumlarına ulaşmak için tıklayın.

10. Total diz protezi ameliyatı sonrası hastalar günlük hayatlarına ne zaman geri dönebilirler?

Robotik diz protezi ameliyatından birkaç hafta sonra hastalar günlük hayatlarına dönebilmektedir. Yüzme, bahçe işleri, yürüyüş gibi spor ve hobilerine ise 3-4 ay sonra devam edebilmektedirler. Özellikle yeni nesil robotik sistemlerle yapılan kinematik diz protezi ameliyatları ve yüksek performans özellikli Journey II diz protezlerle; hastaların beklentilerini karşılayan sonuçlara daha hızlı ulaşmak mümkündür.  Diz protezi ameliyatı hakkında merak ettikleriniz için Sık Sorulan Sorular sayfamızı ziyaret edebilirsiniz.

11. Robotik diz protezi ameliyatının riskleri var mıdır?

Hastalarım bana hep soruyor “ameliyatta sıfır komplikasyon mu var?” diye. Hayır. Sıfır komplikasyon diye bir şey yok. Ameliyat demek komplikasyon demektir. Her ameliyatta oluşabilecek riskler tabi ki robotik diz protezi ameliyatında da var. Örneğin; enfeksiyon, akciğer kan pıhtısı ve yağ embolisi, bacakta pıhtı oluşumu, protez gevşemesi ve damar-sinir yaralanması diz protezi ameliyatının riskleri arasındadır. Ancak yeni nesil robotik sistemlerle gerçekleştirilen protez ameliyatları, daha az kemik ve yumuşak doku kesisiyle yapılmaktadır. Böylece enfeksiyon ve yağ embolisi oluşma riski düşük olmaktadır. Diz protezinin hassas ve yüksek doğrulukla yerleştirilmesine bağlı olarak ise protezin gevşeme durumu oldukça düşük bir ihtimaldir.

12. Robotik diz protezi ameliyatı karar sürecinde hasta yakınlarına tavsiyeleriniz nelerdir?

25-30 yıllık tecrübelerim şunu gösteriyor ki; hastalarımız ameliyat olma kararını kendi özgür iradeleri ile verdiklerinde sonuçlarımız çok daha iyi oluyor. Ancak yakınlarının baskısı ile ameliyata karar veren hastaların; ameliyat sonrası normal hayatlarına dönmeleri daha zor oluyor. Bu nedenle ben bir cerrah olarak hastanın kendi isteği ile ameliyat olmasının taraftarıyım.

Total diz protezi ameliyatı olmaya karar veren kişiler; yeni nesil robotik diz protezi cerrahisinin sıklıkla yapıldığı sağlık merkezlerini araştırmalıdır. Neden sık yapıldığı merkezler diyorum. Çünkü robotik diz protezi ameliyatında kullanılan teknoloji kadar; cerrahın uzmanlığı ve el becerisinin gelişmiş olması da önemlidir. Ancak ameliyat yönteminin yanı sıra diz protezinin özelliklerini de araştırmaları gereklidir. Hastaların ameliyat konusunda kafalarında bir soru işareti kalmamasının kendilerini güvende hissetmeleri için gerekli olduğu unutulmamalıdır.

Total diz protezi ameliyatlarının başarılı olmasında cerrahi işlem ve cerrahın uzmanlığı her zaman yeterli olmayabilir. Bu süreçte hastaların da doktor tarafından verilen tavsiyelere uymaları oldukça önemlidir.

Siz de total diz protezi ameliyatı hakkında merak ettiğiniz soruları sosyal medya hesaplarımızdan bizimle paylaşabilir ve iletişime geçebilirsiniz.