Femur Başı Avasküler Nekrozu Ameliyatı Sonrası: Talip Yıkılmaz

“İşi bırakmak zorunda kaldım. Bakmakla yükümlü olduğum iki oğlum var, üniversiteye gidiyorlar. Onların geçimini ben sağlıyordum ve son bir yıldır da çalışamıyordum.”

Osteonekroz, ya da diğer adıyla avasküler nekroz, bir kemiğin kan dolaşımının kesilmesi sonucu o bölgedeki kemik dokusunun ölmesi durumudur. Basitçe ifade etmek gerekirse, kemik hücreleri yeterince beslenemediği için ölür ve kemik dokusu çöker. Bu durum, genellikle eklemlerde, özellikle kalça, diz ve omuz eklemlerinde görülür.

Femur başı avasküler nekrozu, kalça ekleminin yuvarlak kısmı olan femur başını besleyen damarların tıkanması veya farklı nedenlerle femur başına yeterli kan ulaşamaması sonucunda femur başında gelişen osteonekroza verilen isimdir.

Avasküler nekroz oluşumunda rol oynayan birçok faktör olduğu ortaya konulmuştur. Bu faktörler arasında aşırı alkol tüketimi, travma (kırık, çıkık), aşırı ve uzun süreli steroid kullanımı, dolaşım ve kan pıhtılaşma sorunları ve bazı hastalıklar en sık karşılaşılan nedenlerdir.

COVID-19 Sonrası Gölgede Kalan Tehlike: Femur Başı Avasküler Nekrozu

COVID-19 pandemisi, dünya genelinde sağlık sistemlerini zorlarken, uzun vadeli etkileri henüz tam olarak anlaşılmış değil. Pandemi sonrası dünyada, sağlık alanında beklenmedik gelişmeler yaşanmaya devam ediyor. Son zamanlarda dikkat çeken ve tıp camiasını endişelendiren bir trend, COVID-19 atlatan hastalarda femur başı avasküler nekrozu (AVN) vakalarındaki belirgin artış. Bu durum, sadece ortopedi uzmanlarını değil, tüm sağlık profesyonellerini alarma geçiriyor.

COVID-19’un, avasküler nekrozuna (AVN) yol açabileceğine dair artan kanıtlar bulunmaktadır. Bu durum, COVID-19’un doğrudan bir sonucu olarak veya ciddi vakalar için kullanılan tedaviler yoluyla dolaylı olarak gelişebilir.

COVID-19 pandemisi sonrasında femur başı avasküler nekrozu vakalarında bir artış gözlemlenmesi birkaç faktöre bağlanabilir:

1. COVID-19’un trombotik etkisi:
   • COVID-19 enfeksiyonu, kan pıhtılaşmasını artırabilir.
   • Bu durum, femur başına giden küçük damarlarda tıkanmalara yol açabilir.
2. Steroid kullanımı:
   • Ağır COVID-19 vakalarında yüksek doz steroidler kullanılmıştır.
   • Uzun süreli ve yüksek doz steroid kullanımı, osteonekroz için bilinen bir risk faktörüdür.
3. COVID-19’un doğrudan etkisi:
   • Virüsün kendisi, vücutta sistemik bir inflamatuar yanıt oluşturabilir.
   • Bu yanıt, femur başındaki kan damarlarını etkileyerek nekroza yol açabilir.
4. Oksijen seviyesindeki düşüş:
   • Ağır COVID-19 vakaları, uzun süreli düşük oksijen seviyelerine neden olabilir.
   • Bu durum, kemik dokusunun canlılığını olumsuz etkileyebilir.

Çalışmalar ve vaka raporları, COVID-19’un uzun vadeli etkileri ve hastalarda AVN’ye yol açabileceğine dair artan kanıtlar sunmaktadır.

Videoda izlediğimiz gibi Talip Bey (46 yaşında), 2021 yılında geçirdiği covid-19 sebebiyle çeşitli ilaçlar kullanmak durumunda kalmış ve bu ilaçlar, Talip Bey’in sağ kalçasında şikâyetlere neden olmuş.

Talip Bey’in kalçasındaki şikâyetler özetle şunlardır:

• Merdiven Çıkmada Zorluk: “Merdiven çıkamamaya başladım.”
• Ağırlık Taşımada Güçlük: “1 kg, 2 kg dahi poşet taşıyamaz hâle geldim.”
• Şiddetlenen Ağrı: “Ağrılar çoğalmaya başladı. İşi bırakmak zorunda kaldım.”
• Yürümede Zorluk: “50 metre yürüyemiyordum.”
• Hareket Kısıtlılığı: “Çorap giymekte çok zorlanıyordum, pantolon giymekte çok zorlanıyordum.”

Avasküler Nekrozda Erken ve Doğru Teşhisin Önemi

Femur başı avasküler nekroz, kireçlenmesi gibi, zaman içinde ilerleyici özellik gösterir. Bu nedenle, erken teşhis ve tedavi, büyük önem taşır. Avasküler nekroz, hastalığın ilerlemesi ve kemik dokusundaki hasarın şiddetine göre farklı evrelerden geçer. Bu evreler, doğru tanı koyma ve tedavi seçeneklerini belirlemede kritik bir rol oynar.

Erken Evre

Bu evrede kemikte henüz belirgin bir çökme olmaz ve röntgenlerde genellikle normal görünür. Ancak MR gibi daha hassas görüntüleme yöntemleriyle kemikte lezyonlar tespit edilebilir. Erken evrelerde teşhis, kemik yapısını koruma şansını artırır ve uygulanan tedaviler, hastalığın ilerlemesini yavaşlatabilir veya durdurabilir.

Orta Evre

Kemikte çökme başlar ve eklem kıkırdağı da etkilenmeye başlar. Röntgenlerde bu çökmeler görülebilir. Erken teşhis ve tedavi, kemik yapısının korunmasına yardımcı olabilir.

Gelişmiş Evre

Kemikte büyük çökmeler oluşur, femur başında çökme (subkondral kırık) meydana gelir. Eklem aralığında daralma ve ileri derecede artrit gelişir. Bu evrede kalça protezi gibi büyük cerrahi müdahaleler gerekebilir.

Talip Bey’in Teşhis Süreci

Talip Bey, kalça şikâyetleri için gittiği bir hastanede maalesef yanlış teşhis aldı ve piriformis sendromu (piriformis kasının, siyatik sinirine baskı yaparak ağrıya neden olduğu durum) teşhisi kondu. Doktorunun verdiği egzersizleri ve fizyoterapiyi uyguladı, ancak durumunda bir iyileşme olmadı. Aksine, şikâyetleri daha da ilerledi.

Aylar sonra başka bir doktora başvuran Talip Bey, MR sonucunda kalçasındaki şikâyetlerin sebebinin femur başı avasküler nekroz olduğunu anladı. Bu teşhisin ardından birçok hastaneyi ve tedavi yöntemini araştırdı. Araştırmaları sonunda Bursa’da, Op. Dr. Kayhan Turan’ı ve femur başı avasküler nekrozu ameliyatı sonrası hastaların yorumlarını inceleyerek tedavi için Op. Dr. Kayhan Turan’ı seçti.

Femur başı avasküler nekrozu ameliyatı sonrası Talip Bey, iyileşme sürecini ve kendi hikâyesini paylaşmaya karar verdi.

Femur Başı Avasküler Nekrozu Ameliyatı: Kalça Protezi Ameliyatı

İleri evre femur başı avasküler nekrozunda, genellikle evre 4’te, femur başında çökme ve eklem yüzeyinde belirgin hasar oluşur. Konservatif tedavi yöntemleri, yani ilaç tedavisi, fizik tedavi ve kök hücre tedavisi, bu aşamada başarısız kalabilir. Hastalar, ciddi ağrı ve fonksiyon kaybı yaşar ve kalça ağrıları günlük yaşam aktivitelerini önemli ölçüde etkiler. Bu evrede artık kalça protezi ameliyatı tercih edilir.

Talip Bey, Op. Dr. Kayhan Turan’a başvurduğunda femur başı ve kalça ekleminde ciddi bir çökme ve hasar durumu mevcuttu. Ameliyat dışı tedavilerin faydasız olduğu anlaşılmıştı. Op. Dr. Kayhan Turan, muayeneler ve MR sonuçları sonrasında Talip Bey’e kalça protezi ameliyatı olmasını önerdi.

Son evre femur başı avasküler nekrozunda kalça protezi ameliyatı, genellikle en etkili tedavi yöntemidir. Ameliyat sırasında, hasarlı femur başı ve asetabulum (kalça çanağının eklem yüzeyi) çıkarılır ve yerine yapay bir eklem yerleştirilir. Bu sayede ağrı kesilir, hareket kabiliyeti artar ve günlük yaşam kalitesi önemli ölçüde iyileşir. Modern protez teknolojileri ile 20 yıl veya daha uzun süre dayanıklılık sağlanabilmektedir.

Kalça Protezi Ameliyatı Sonrası İyileşme Süreci

Talip Bey, kalça protezi ameliyatı sonrası iyileşme iyileşme sürecini oldukça olumlu ve heyecan verici bir şekilde anlatıyor. Ameliyat sonrası rehabilitasyon süreci hızlıca başlıyor ve Talip Bey’in deneyimi, modern ortopedik cerrahinin etkinliğini gösteriyor.

Erken Mobilizasyon: Talip Bey, ameliyattan sonra çok kısa bir sürede yürümeye başladığını vurguluyor: “Ben bir yürümeye başlasam dedim, çok şükür onu da başardım, yürüdüm” sözleriyle, yürüme hedefini koyduğunu ve bunu gerçekleştirdiğini ifade ediyor.

Daha da etkileyici olan, ameliyattan sonraki üçüncü günde merdiven kullanabilmesi: “Üçüncü günümde merdivenleri fizyoterapist eşliğinde indim ve çıktım yani benim için çok güzel bir olaydı yani çok mutlu oldum.”

CPM Cihazı Kullanımı: Rehabilitasyon sürecinde önemli bir rol oynayan CPM (Continuous Passive Motion) cihazı, eklemin pasif hareketini sağlayarak iyileşme sürecini hızlandırmayı amaçlıyor. Talip Bey, bu cihazın faydalarını şöyle anlatıyor: “CPM cihazı var. Bu da çok iyi benim için, ayağımın kaslarının sinirlerinin güçlenmesini sağlıyor ve o cihaza da devam ediyoruz.” Bu ifade, CPM cihazının kalça protezi ameliyatı sonrası rehabilitasyon sürecinde etkili bir şekilde kullanıldığını gösteriyor.

Talip Bey’in deneyimi, kalça protezi ameliyatı sonrası hızlı ve etkili bir rehabilitasyon sürecinin mümkün olduğunu gösteriyor. Erken mobilizasyon ve modern rehabilitasyon teknikleri, hastaların günlük yaşamlarına daha hızlı dönmelerine yardımcı oluyor.

Sonuç

Talip Bey’in hikâyesi, kalça ağrılarını ciddiye almanın ve doğru teşhis ile uygun tedavinin önemini çarpıcı bir şekilde anlatıyor. Femur başı avasküler nekroz ve kalça kireçlenmesi gibi hastalıklar, zaman içinde ilerleyici özellik gösterir. Bu nedenle, erken teşhis ve tedavi, ameliyat dışı seçeneklerin faydalı olabileceği evrelerde büyük önem taşır.

Hastalığın ilerleyen evrelerinde tedavi seçenekleri daha invaziv hâle gelir ve genellikle cerrahi müdahaleler gerektirir. Talip Bey’in deneyimi, geç kalınmış vakalarda bile modern ortopedik cerrahinin sunduğu imkânları göstermekle birlikte, erken müdahalenin önemini de vurguluyor.

Eğer siz de kalça ağrısı yaşıyorsanız, zaman kaybetmeden bir ortopedi cerrahına muayene olmanızı ve tedavinize başlamanızı şiddetle tavsiye ediyoruz. Erken tanı ve uygun tedavi, yaşam kalitenizi korumada ve daha invaziv tedavilerden (cerrahi operasyonlardan) kaçınmada kritik rol oynayabilir.

Bu konuda daha fazla bilgi edinmek ve kalça ekleminizin fonksiyon ve işlevinin hangi evrede olduğunu öğrenmek için kalça ağrısı değerlendirme testimizi çözebilirsiniz. Bu test, kalça sağlığınız hakkında fikir edinmenize ve gerekli olabilecek tıbbi müdahaleler konusunda sizi yönlendirmeye yardımcı olacaktır.

Geç olmadan sağlığınıza hızla kavuşmak ve size özel tedavi seçeneklerimizi öğrenmek için bizimle iletişime geçebilirsiniz.